 
|
 |
การป้องกันและรักษาโรคอุจจาระร่วง
โรคอุจจาระร่วงคืออะไร
โรคอุจจาระร่วง เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้บ่อยโดยเฉพาะในเด็กเล็ก เนื่องจาก
การรับประทานอาหาร หรือดื่มน้ำที่ไม่สะอาด มีเชื้อโรคปนเปื้อน อาการป่วย
ที่เรียกว่าโรคอุจจาระร่วงนั้น หมายถึงการถ่ายอุจจาระเหลวมากกว่า 3 ครั้ง
ต่อวัน หรือถ่ายเป็นน้ำ หรือเป็นมูกปนเลือดแม้เพียง 1 ครั้งต่อวัน หากไม่ได้
รับการรักษาที่ถูกต้องรวดเร็วร่างกายจะมีการสูญเสียน้ำ และเกลือแร่ไป
พร้อมกับอุจจาระจำนวนมาก จนทำให้ช็อคหมดสติ และถึงแก่ความตายได้
การป้องกันตนเองจาก โรคอุจจาระร่วง
1 ล้างมือด้วยสบู่ให้สะอาดทุกครั้งก่อนปรุง หรือรับประทานอาหาร และภาย
หลังจากการใช้ส้วม
2 ดื่มน้ำที่สะอาดหรือน้ำต้มสุก
3 รับประทานอาหารที่สะอาด และสุกใหม่ๆ ไม่ควรรับประทานอาหารสุกๆ
ดิบๆ หรืออาหารที่มีแมลงวันตอม หากจะเก็บอาหารที่ค้างมื้อ ควรเก็บไว้ในตู้
เย็น และก่อนรับประทานต้องอุ่นให้ร้อนทุกครั้ง
4 ผักสดหรือผลไม้ ก่อนรับประทานให้ล้างด้วยน้ำสะอาด หรือน้ำผสมคลอรีน
ครึ่งช้อนชา ต่อน้ำ 20 ลิตร
5 กำจัดขยะมูลฝอย เพื่อไม่ให้เป็นที่เพาะพันธ์ของแมลงวัน
6 ถ่ายอุจจาระลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ
7 ส่งเสริมให้มารดาเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพื่อให้มีภูมิต้านทานโรค
กฎ 3 ข้อ ของการรักษาเบื้องต้น เมื่อป่วยด้วยโรคอุจจาระร่วง
1) ให้ของเหลวหรือสารน้ำเพิ่มขึ้น ได้แก่
- สารละลายน้ำตาลเกลือแร่ หรือ โออาร์เอส ทุกครั้งที่ถ่ายเหลว โดย:-
*เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี ดื่ม 50 - 100 ซีซี (1/4 - 1/2 แก้ว)
*เด็กอายุ 2 - 10 ปี ดื่ม 100 - 200 ซีซี (1/2 - 1 แก้ว)
- ของเหลวที่ทำได้เองในบ้าน เช่น น้ำข้าว (ใส่เกลือ 2 หยิบมือ) น้ำแกงจืด
โจ๊ก น้ำผลไม้ หรือสารละลายเกลือและน้ำตาลที่เตรียมเอง โดยผสมเกลือ
ครึ่งช้อนชา น้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ะ ละลายในน้ำต้มสุก 750 ซีซี (1 ขวดน้ำ
ปลากลม)
2) ไม่ต้องงดอาหารในระหว่างท้องร่วง สำหรับเด็กที่ยังกินนม ให้กินต่อไปโดย
ไม่ต้องหยุด สำหรับรายที่กินนมผสมให้แบ่งกินครึ่งหนึ่งสลับกับสารละลาย
น้ำตาลเกลือแร่
3) ไปพบแพทย์ หรือเจ้าหน้าที่สาธารณสุข หากอาการไม่ดีขึ้น ได้แก่
- ยังคงถ่ายเป็นน้ำจำนวนมาก
- อาเจียนบ่อย
- กระหายน้ำ อ่อนเพลียมาก ตาลึกโหล
- กินอาหาร หรือดื่มน้ำไม่ได้
- มีไข้ หรือถ่ายเป็นมูกเลือด
วิธีเตรียม โอ อาร์ เอส
ภาชนะและอุปกรณ์ที่ใช้
- น้ำต้มสุก (เย็นแล้ว) หรือน้ำสะอาด 1 ขวดน้ำปลากลม (750 ซีซี)
- ช้อนชา 1 อัน
- ถ้วยแก้ว 1 ใบ
- กรวย 1 อัน
- ผงน้ำตาลเกลือแร่ (ORS) 1 ซอง
วิธีผสม
1 เทน้ำต้มสุกที่เย็นแล้วจากขวดใส่ถ้วยแก้ว
2 ฉีกซองผงน้ำตาลกลือแร่ (ORS) แล้วเทใส่ถ้วยแก้วให้หมดซอง
3 ใช้ช้อนคนให้ละลายเข้ากันดี
4 เทน้ำจากแก้วที่ผสมแล้วใส่ขวดเดิม และเขย่าให้ละลาย รับประทานตาม
ขนาด และอายุที่ระบุข้างซอง ถ้ารับประทานไม่หมดใน 1 วัน (24 ชั่วโมง) ให้
เททิ้งผสมใหม่
การใช้ยาหยุดถ่าย และยาปฏิชีวนะรักษาโรคอุจจาระร่วง
การใช้ยาหยุดถ่ายเพื่อรักษาโรคอุจจาระร่วง ควรหลีกเลี่ยงการใช้โดยไม่จำ
เป็น เพราะการถ่ายอุจจาระเป็นกลไกของร่างกาย ที่จะขับไล่ของเสีย สาร
พิษ และเชื้อโรคออกจากร่างกาย การกินยาหยุดถ่ายไม่ได้ทำให้ร่างกายลด
การสูญเสียน้ำและเกลือแร่ภายในลำไส้ อีกทั้งยังอาจรบกวนประสิทธิผลของ
ยา ปฏิชีวนะในรายที่มีการอักเสบของลำไส้ นอกจากนี้ในเด็กเล็ก การกินยา
หยุดถ่ายเกินขนาด จะมีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลางและศูนย์กลางการหายใจ
ทำให้เสียชีวิตได้
การใช้ยาปฏิชีวนะฆ่าเชื้อ ควรใช้เฉพาะในรายที่เป็นบิด ถ่ายเป็นมูก หรือมี
เลือดปน หรือในรายที่มีอาการรุนแรง หรือมีอาการแทรกซ้อน และควรอยู่ใน
การดูแลของแพทย์
วิธีที่ถูกต้องและปลอดภัย
รีบทดแทนการขาดน้ำและเกลือแร่
ด้วย โออาร์เอส ทุกครั้ง
ที่เริ่มมีอาการอุจจาระร่วง
อุจจาระร่วงป้องกันได้ ถ้าใส่ใจความสะอาด
ข้อมูล: กองควบคุมโรคติดต่อ กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข
back
| |
|
